|
|
Lich trình linh thao
|| 
Linh Thao - Cầu Nguyện - Phút Hồi Tâm
|| 
Các khóa linh thao
|| 
Sách linh thao
Linh Đạo I-Nhã ||  Kinh Thánh Tân Ước ||  Kinh Thánh Cựu Ước ||  Liên lạc ||  Nối kết |
|
Có người cao
hứng hát:
Ai bảo Linh Thao là khổ? Linh Thao khoái lắm chứ!
Có người bẻ ngược
lại: Mà Linh Thao là cái quái gì? Từ hơn mười năm nay, nghi ngờ, hiểu lầm, thắc mắc và ca tụng cứ nối đuôi lượn vòng giữa các cộng đoàn công giáo người Việt sống ở nước ngoài; nhiều nhất là tại Bắc Mỹ và Âu châu. Và tại đâu rồi cũng như thế cả! Bởi vì, ngay từ đầu, lúc mới thoát thai, Linh Thao cũng đã phải sống qua những trạng huống tương tự. Như thế bởi vì nhiều
lý do khác nhau. Một trong những lý do: là vì chưa rõ
Linh Thao là gì.
Linh là thiêng liêng, là
tinh thần; thao là luyện tập; linh thao là luyện tập cho
tinh thần, là tu tập cho đời sống thiêng liêng. Ðó
là theo nguyên ngữ. Còn theo ngôn ngữ tu đức trong
Giáo Hội Công Giáo, thì Linh Thao (Exercices Spirituels -
Spiritual Excercises) là một giữa nhiều phương pháp cấm
phòng, là phương thức rèn luyện nội tâm trong thinh
lặng và qua cầu nguyện, dựa theo kinh nghiệm và
những lời khuyên mà Thánh Inhã Loyola đã ghi lại
trong cuốn sách mang cùng tên Linh Thao. Nếu có thể thao
để luyện tập cho thể xác, thì cũng cần phải có
linh thao để luyện tập cho linh hồn! Mở đầu cuốn Linh Thao,
trong lời chú dẫn đầu tiên, Thánh Inhã Loyola đã
giải thích là: "Hai tiếng linh thao ở đây có nghĩa
là mọi cách xét mình, suy gẫm, chiêm niệm bằng
miệng lưỡi (tức là khẩu nguyện) hay bằng tâm trí
(tức là tâm nguyện) và các việc thiêng liêng
khác... Ví như đi dạo, đi bộ, chạy bộ, là những
việc thể thao, thì cũng thế, linh thao là tất cả
những phương cách chuẩn bị và chỉnh đốn linh hồn
nhằm loại bỏ những quyến luyến lệch lạc, và sau
đó tìm kiếm ý Chúa hầu sắp đặt cuộc đời làm
sao để có thể mưu ích cho linh hồn mình" (Linh Thao,
số 1=LT 1) Muốn giúp kiếm tìm ý
Chúa và tiếp nhận cho đủ nghị lực thiêng liêng mà
chu toàn kế hoạch của Ngài, phương pháp Linh Thao đề
ra một số kỹ thuật làm phương thế chuẩn bị hầu
tạo cho tâm hồn có đủ điều kiện để mở rộng
đón nhận ánh sáng và sức mạnh của Thánh Thần
Thiên Chúa. Nói thế tức là Linh Thao có mục đích
giúp người cấm phòng nhận định cho thấy và thực
thi cho trọn thánh ý Thiên Chúa đối với riêng mình,
tức là kế hoạch Ngài đề ra cho đời mình.
Cũng nên lưu ý là các
cách nói như: "Thực thi thánh ý Chúa",
"Sống
trọn kế họach Chúa yêu thương đã đề ra cho đời
mình", "Sống ơn gọi của mình", "Yêu mến Chúa",
"Sống lời Chúa", "Nên thánh", "Mưu ích cho
phần rỗi linh hồn", hay là "Mưu cầu hạnh phúc
đời đời" v.v... đều là những cách nói dù
khác nhau, nhưng cuối cùng rồi cũng đồng qui nơi một
thực tại, nơi một tiêu đích duy nhất, và cũng chỉ
mang có một ý nghĩa duy nhất. Khi sống trọn kế hoạch
của Chúa là cùng lúc, con người nên thánh và tạo
được hạnh phúc đích thực và trường cửu cho
đời mình Vậy khi muốn giúp
"mưu
tìm cho được lợi ích của linh hồn" là Linh Thao
muốn giúp người cấm phòng nên thánh, tức là
sống trọn ơn gọi Kitô của đời mình. Nếu thế thì đâu có
còn thắc mắc hỏi rằng: trong Giáo Hội, lối cấm
phòng theo phương thức Linh Thao của Thánh Inhã Loyola
sẽ được dành cho những ai? Cho linh mục, tu sĩ không
thôi, hay là cho cả giáo dân nữa? Cho người trẻ
không thôi, hay là cho cả người cao niên nữa? Trong
Giáo Hội, - cả trong nhân loại nữa - ai lại không
được Chúa kêu gọi để nên thánh, để mến yêu
Ngài! Ấy thế mà có người
vẫn vặn hỏi : "Tại sao lại đi xúi giáo dân thực
hành một phương pháp thiêng liêng cầu kỳ rắc rối
và đòi hỏi nhiều thứ đến thế ? Không biết ai
mới dựng đứng bày ra cái kiểu Linh Thao như vậy,
chứ hồi xưa đâu có thấy! Linh Thao không phải mới
bắt đầu từ hôm qua, từ mười mấy năm nay, nhưng
là từ năm 1522, từ hơn 4 thế kỷ rưỡi nay lận!
Lối 4-5 tháng sau khi dứt khoát với cuộc đời 31
cái xuân nặng mùi trần tục, không mấy phù hợp
với danh nghĩa kitô hữu, Inhã Loyola đã hành hương
đến Montserrat và lưu lại Manresa suốt gần một năm
(từ 23 tháng 3 năm 1522 cho đến lối trung tuần tháng 2
năm 1523). Trong thời gian này, Inhã đã sống đời
khổ hạnh, dành nhiều thì giờ để cầu nguyện, và
nhận được nhiều ánh sáng nội tâm Chúa ban cho.
Nhờ những kinh nghiệm và ánh sáng nhận được,
Inhã đã tiến những bước thật dài trong đường
nội tâm. Không muốn giữ ơn Chúa cho riêng một mình
mình, cũng như không muốn để những kinh nghiệm nội
tâm quí giá rơi vào quên lãng mà không chia sẻ
với tha nhân anh em, Inhã đã cần mẫn và cẩn thận
ghi lại tất cả: đó là những ngày tháng phương
pháp Linh Thao được thai nghén và cuốn Linh Thao bắt
đầu chào đời; cho đến năm 1547, nghĩa là 25 năm
sau, cuốn Linh Thao mới đạt đến mức lớn khôn như
chúng ta đang thấy ngày nay. Sau khi đi hành hương thánh
địa (1523) trở về, Inhã lưu lại Barcelona (từ tháng
2, 1524 đến gần cuối tháng 3,1526) và quyết định đi
học trở lại để "giúp các linh hồn" cho đắc
lực hơn. Nhưng cho đến lúc dời qua học tại Alcala
từ cuối tháng 3, 1526, thì cuốn "Cuộc đời tự
thuật" (Autobiographie) của Inhã mới tiết lộ rõ sự
việc tác giả cuốn Linh Thao giúp cấm phòng theo phương
thức Linh Thao, và "từ cách đó, thấy có những
hoa trái nẩy sinh ra cho vinh danh Chúa" (Cuộc đời tự
thuật, số 57); những người được Inhã dùng Linh
Thao mà giúp đỡ trong thời ấy, đều thuộc thành
phần giáo dân, nam hoặc nữ. Lúc đó, dù đã 35
tuổi đầu , Inhã cũng chỉ mới chập chững bước
vào đại học và đang cố học để làm linh mục.
Muốn làm linh mục để giúp các linh hồn cho hữu
hiệu hơn; tuy nhiên không phải vì thế mà Inhã bó tay
không giúp những người khác thực hành Linh Thao
trong thời gian còn đi học. Nổi bật nhất trong các
giáo dân được giáo dân Inhã giúp làm Linh Thao,
là 9 người bạn chí thiết sau này đã cùng với
tác giả Linh Thao sáng lập Dòng Tên. Thánh Phanxicô
Xaviê là một trong các người bạn chí thiết ấy. Vậy, sử sách cho thấy
rằng: Linh Thao là một phương pháp cấm phòng Chúa
đã muốn ban tặng cho Giáo Hội qua trung gian của một
giáo dân, là Thánh Inhã Loyola; và Linh Thao đã
được chia sẻ trước hết cho giáo dân! Thế nên,
nếu ngày nay, có tiếp tục giới thiệu Linh Thao cho
giáo dân, thì điều đó cũng chẳng có gì là lạ
cả. Hơn nữa, trong thời tiếp theo sau công đồng
Vatican II và chuẩn bị bước vào năm 2000 này, vai trò
của giáo dân ở giữa lòng Giáo Hội mang một tầm
cỡ rộng lớn hơn thời Inhã nhiều. Vì vậy, nếu
hôm nay, có đề ra cho giáo dân những phương cách
thao luyện tâm linh chặt chẽ và thích ứng hơn xưa,
sâu đậm và hữu hiệu hơn, thì cũng chỉ là chuyện
dĩ nhiên nếu không nói là bức thiết.
Nếu có lạ thì đó là:
sau hơn 4 thế kỷ rưỡi rồi mà vẫn có nhiều người
còn hiểu lầm coi Linh Thao như là một cái gì riêng
rẽ của cá nhân Inhã Loyola, chứ không phải là một
phương pháp tâm linh được Giáo Hội công nhận, tán
dương và quí mến đến độ đặt tác giả Linh Thao
làm bổn mạng công tác cấm phòng và các sinh hoạt
tĩnh tâm trong Giáo Hội.
Có người lại nghĩ: Linh
Thao là do Dòng Tên đẻ ra và chỉ được dành riêng,
dành độc quyền cho Dòng Tên. Nhưng thực ra phải nói
ngược lại mới đúng: Linh thao đã đẻ ra Dòng Tên,
vì nhờ sống qua kinh nghiệm Linh Thao, cho nên 10 bạn
sáng lập mới có đủ tinh thần, ơn Chúa soi sáng và
nghị lực mà lập ra Dòng Tên. Rồi cứ nhìn các
dòng không phải Dòng Tên, cũng như các giáo dân nam
nữ trên khắp thế giới hiện đang giúp cho nhiều anh
chị của mình làm quen và thực hành Linh Thao, thì sẽ
thấy rõ là: không phải Linh Thao chỉ được dành
riêng cho Dòng Tên mà thôi. Nếu trong thực tế, các
tu sĩ Dòng Tên giúp làm Linh Thao nhiều hơn, thì chỉ vì
trung thành với gốc cội tu đức của mình, cũng như
chăm lo học hỏi, đào sâu và biết khá về Linh Thao,
nên Dòng Tên cảm thấy dễ dàng sẵn sàng hơn để
giúp tha nhân trong đường hướng đó. Chứ không
phải là độc quyền. Không kể vô số cá
nhân và rất nhiều dòng tu trong Giáo Hội, từ nhiều
thế kỷ nay, đã và đang ái mộ cùng sống theo tinh
thần Linh Thao, còn có cả một đoàn thể giáo dân
rải rác khắp nơi, cũng đang bước theo đường lối
thiêng liêng của Linh Thao nữa. Ðó là phong trào
Hiệp Hội Thánh Mẫu ngày xưa, và từ sau công đồng
Vatican II đã được canh tân trở thành phong trào
Các Nhóm Ðời Sống Kitô ( tiếng Pháp- cũng như Ý
và Tây Ban Nha- viết tắt là CVX, tức là Communauté de
Vie Chrétienne, còn tiếng Anh thì gọi là CLC,có nghĩa
là Christian Life Community ). Ðoàn thể nầy đã công khai
chào đời năm 1563, tức là lúc Linh Thao mới
được 41 tuổi kinh nghiệm. Năm đó, Jean Leunis, tu sĩ
Dòng Tên người Bỉ, tuổi 28, đã lập ra một nhóm
Hiệp Hội Thánh Mẫu đầu tiên giữa các học sinh
trường Dòng Tên tại Roma. Sau đó các nhóm khác
đã thành hình và đoàn ngũ chung quanh nhóm đầu
tiên để trở thành phong trào Hiệp Hội Thánh Mẫu.
Kể ra thì trước đó đã có những nhóm
"đạo
đức" giúp nhau sống tinh thần Linh Thao, dựa vào
tác vụ trợ giúp thiêng liêng của các tu sĩ Dòng
Tên đầu tiên, đặc biệt là của Thánh Inhã Loyola;
tuy nhiên các nhóm này không đoàn ngũ và liên kết
với nhau một cách rộng lớn như Hiệp Hội Thánh
Mẫu. Năm 1584, Ðức Giáo Hoàng Grêgôriô XIII đã
chính thức công nhận Hiệp Hội là một đoàn thể
của Giáo Hội. Năm 1587 Ðức Xistô V đã củng cố
Hiệp Hội với nhiều đặc ân thiêng liêng. Các thế
kỷ tiếp đó, Hiệp Hội đã có mặt tại nhiều nơi
trong thế giới công giáo: tại cả nhiều nơi không
có mặt Dòng Tên; chẳng hạn như tại Việt Nam trước
đây (trước1957). Phần đóng góp đặc sắc nhất mà
Hiệp Hội Thánh Mẫu đã mang lại cho Giáo Hội là
giúp khơi dậy và nuôi dưỡng nhiễu ơn gọi linh mục
và tu sĩ; rồi từ đó, đã giúp ghi thêm nhiều tên
tuổi lừng danh vào bảng vàng các thánh. Xin kể ra
đây một vài vị quen thuộc với chúng ta nhất, như:
Thánh Gioan Berchmans, Thánh Phanxicô de Sales, Thánh Gioan
Eudes,Thánh Grignon de Montfort, Thánh Anphongsô de Liguori,
Thánh Gioan Báptít de la Salle, Thánh Camille de Lellis ...
Ngày nay, tiếp tục truyền thống của Hiệp Hội Thánh
Mẫu ngày xưa, các Nhóm Ðời Sống Kitô có mặt tại
năm châu cũng đang ra sức sống trọn tinh thần Linh
Thao hầu phục vụ đắc lực cho Chúa và anh em đồng
loại của mình. Từ mười mấy năm gần
đây, giữa các anh chị người Việt sống tại nước
ngoài, đặc biệt nhất là tại Bắc Mỹ và Âu châu,
tiếp theo các khóa Linh Thao được tổ chức càng
ngày càng nhiều dần lên tại các châu nói trên,
đã thấy mọc lên phong trào các nhóm Linh Thao. Giữa
các nhóm Linh Thao này, có rất nhiều các nhóm đã
đoàn ngũ lại với nhau theo một đường hướng rõ
rệt và trong một tổ chức chặt chẽ hơn: các nhóm
này được gọi là nhóm Ðồng Hành trong Nhóm Ðồng
Hành lớn, hay là Phong Trào Ðồng Hành (=Bạn Ðồng
Hành với Chúa Kitô), cũng tương tự như phong trào
Các Nhóm Ðời Sống Kitô (CLC) nói ở trên. Còn
các nhóm khác thì tổ chức và sinh hoạt tùy theo nhu
cầu và hoàn cảnh riêng. Nhưng trong thực tế thì khó
mà nhận ra được sự khác biệt vừa nói; trước
tiên là bởi vì các nhóm Linh Thao - cũng như các
nhóm viên Linh Thao - và các nhóm Ðồng Hành - cũng
như các nhóm viên Ðồng Hành - đều nhằm chung cùng
một tiêu đích, đó là trở nên bạn thân của Chúa
Kitô dựa theo đường hướng Linh Thao, và thứ đến
là bởi vì nhóm này hay nhóm kia - nhóm viên Linh Thao
hay nhóm viên Ðồng Hành - cũng thường có những
sinh họat chung với nhau và khá đều đặn. Cơ quan
liên lạc và phát ngôn hiện nay của Phong trào Ðồng
Hành là tờ Nguyệt San Ðồng Hành. Phong trào Ðồng
Hành cũng soạn thảo nhiều tài liệu viết hoặc ghi
âm để giúp các anh chị muốn tìm hiểu và sống tinh
thần Linh Thao. Tóm lại, giữa cao trào
tham dự các khóa cấm phòng theo phương thức Linh Thao
đựợc tổ chức tại các cộng đoàn người Việt
ở nước ngoài, chúng ta có thể nhận ra bốn loại
thành phần sau đây: 1-Những bạn hàng năm
tham dự Linh Thao, nhưng hoàn cảnh riêng không cho phép
tham gia sinh họat với một nhóm đạo đức nào. 2-Những bạn thuộc các
hội đoàn và phong trào khác, nhưng lại muốn nhờ
lối tu đức Linh Thao mà đẩy mạnh đời sống thiêng
liêng của mình, nên hàng năm vẫn đều đặn tham dự
cấm phòng theo phương thức Linh Thao, đồng thời vẫn
tiếp tục sinh họat trong các hội đoàn hoặc phong trào
của mình. 3-Những anh chị đã từng
đi Linh Thao, và tiếp tục sinh họat đều đặn trong các
nhóm Linh Thao. 4-Và các anh chị thuộc
các nhóm Ðồng Hành. Như thế có nghĩa là :
Không phải hễ đi Linh Thao thì nhất thiết phải vào
nhóm Linh Thao hoặc là Ðồng Hành, bởi vì đi Linh Thao
chỉ là để nhận rõ và sống trọn ơn gọi kitô
riêng của mình, chứ không phải là để trở thành
thành viên này nọ của một nhóm hay là của một
phong trào nào đó. Hiện nay, có thể nói
rằng hằng năm,70-80% trong số các cộng đoàn công
giáo người Việt tại Bắc Mỹ đều có tổ chức
một hay nhiều khóa Linh Thao cho những ai trong cộng
đoàn muốn tham dự. Các khóa Linh Thao này đều
được tổ chức với sự tán đồng và giúp đỡ
chí tình của các linh mục quản nhiệm các cộng đoàn. Có một điểm đáng lưu
ý là: các nhóm Linh Thao và phong trào Ðồng Hành
đã bừng lên như một "luồng gió mạnh"... mà
không có một sự tính toán hay đặt kế hoạch nào
trước cả, và đã bừng lên trong những người
giáo dân trẻ. Kế họach, chương trình, các linh mục
và tu sĩ chỉ sau đó mới chạy theo để đáp ứng nhu
cầu hiện ra trước mắt, nhằm hợp tác với ơn Chúa
và với thiện chí của những người trẻ. Mười
mấy năm trước đây, ai có thể ngờ được rằng
ngày nay có một phong trào bành trướng nhanh và rộng
đến như thế, đến độ có người tự hỏi rằng:
hiện tượng ấy chẳng phải là dấu chỉ cho thấy rõ
Chúa đang muốn dùng Linh Thao như là một giữa nhiều
phương thế để giúp người Việt ở nước ngoài,
đặc biệt là người trẻ, sống mạnh đức tin và
làm tông đồ nơi những môi trường sống mới,
đầy khó khăn, chông gai và cạm bẫy giữa thế
giới tân tiến ngày nay hay sao?
Nếu thực sự như thế
thì cần phải học hỏi và đào sâu để hiểu biết
Linh Thao cho thấu đáo và sử dụng Linh Thao cho điêu
luyện hầu cộng tác đắc lực với ơn Chúa mà giúp
cho anh chị em đồng bào Việt trong nỗ lực sống mạnh
và sống trọn đời kitô của mình. Linh Thao là một giữa nhiều phương pháp cấm phòng thường đựợc đắc dụng trong Giáo Hội. Vậy so sánh với các phương pháp khác, Linh Thao có những đặc nét như thế nào? Trước khi bàn sơ về
các đặc nét chính của Linh Thao, thì xin được nói
cho rõ ngay là: khen xoài ngon không có nghĩa là chê
mít dở. Nói đến cái hay cái đẹp của một phương
pháp cấm phòng không có nghĩa là coi các phương
pháp khác tầm thường, không ra gì. Giữa những yếu tố làm
nên những đặc nét của Linh Thao, có thể nêu lên
hai yếu tố nổi bật nhất sau đây: 1.Linh Thao Giúp Sống Trọn Lại Toàn Bộ Lịch Sử Cứu Ðộ: Một kỳ cấm phòng có
thể chọn một đề tài nào đó để làm nội dung cho
suy tư và cầu nguyện. Chủ đề được chọn chỉ cần
làm sao cho hợp với hoàn cảnh của cá nhân hay của
nhóm tham dự cấm phòng là được. Chẳng hạn chọn
chủ đề "Ơn gọi và đời sống linh mục" cho các
thầy phó tế cần cấm phòng để dọn mình chịu chức
linh mục; chủ đề " Bí tích hôn nhân và đời sống
gia đình" cho các cặp nam nữ cấm phòng để chuẩn
bị lễ cưới; chủ đề "Ðời tu và các lời khấn"
cho tập sinh cấm phòng để sửa sọan khấn dòng
.v.v...Linh Thao thì không làm thế; bất cứ ai cấm
phòng và bất cứ giúp cấm phòng cho ai, Linh Thao cũng
đề nghị với người giúp cấm phòng và người cấm
phòng đi theo một chủ đề duy nhất, đó là
"Lịch
sử Cứu Ðộ", tức là lịch sử Thiên Chúa yêu
thương tạo dựng và cứu độ con người, kể từ ban
sơ vũ trụ cho đến lúc Chúa Giê-su lên trời, và
cả cho đến ngày nay...Lịch sử Cứu Ðộ toàn bộ
đó đã được Lời Chúa ghi lại trong Kinh Thánh và
đang được Giáo Hội làm sống lại suốt Năm Phụng
Vụ. Còn Linh Thao thì đề nghị với người cấm phòng
lần bước đi theo từng diễn biến trong tiến trình
của Lịch Sử Cứu Ðộ. Khi trầm mình vào trong tĩnh
mạc, lắng đọng và cầu nguyện để sống lại Lịch
Sử Cứu Ðộ như thế suốt thời gian cấm phòng, thì
cùng lúc người làm Linh Thao cũng được mời gọi
để sống trở lại tiểu sử đời mình. Sự việc
chiêm ngắm song đôi nầy trong ánh sáng của Chúa
chiếu soi qua cầu nguyện, sẽ giúp cho người cấm
phòng theo phương pháp Linh Thao tìm ra được chỗ
đứng của mình trong Lịch Sử Cứu Ðộ, và từ đó,
nhận ra được những gì cần phải gọt giũa đi trong
đời của mình để đứng cho vừa vào chỗ đã dành
cho mình. Hệt như một cơ phận cần phải gọt giũa làm
sao để ráp cho vừa vào trong guồng máy vậy. Nói
cách khác: sống trọn lại Lịch Sử Cứu Ðộ và
cùng lúc sống trở lại tiểu sử đời mình trong
ánh sáng Lịch sử Cứu Ðộ, sẽ giúp người cấm
phòng nhận ra kế hoạch Chúa dành cho đời mỗi
người, tức là nhận ra thánh ý Chúa. Chẳng hạn khi
nhìn ngắm gương Chúa Giê-su "là đường" đã
thực thi trọn vẹn thánh ý Thiên Chúa Cha thế nào,
thì cũng giống như vậy, người làm Linh Thao cũng
nhờ đó mà nhận ra đúng đường hướng để đi
về với Thiên Chúa Cha. Sự việc Linh Thao luôn
luôn giới thiệu một chủ đề duy nhất là Lịch Sử
Cứu Ðộ có làm cho người cấm phòng nhàm chán như
lúc phải ăn mãi một món ăn cũ không? - Lịch sử
Cứu Ðộ là cũ, nhưng lại tiềm tàng ý nghĩa thiên
hình vạn trạng và phong phú vô song. Bởi lẽ Lịch
Sử Cứu Ðộ được chính Lời Chúa miêu tả qua Kinh
Thánh. Bao nhiêu đời người mới múc cạn nguồn
suối Lời Chúa- Bao nhiêu đời người mới gẫm suy
cho xong ý nghĩa phong phú và những bài học muôn hình
thái tiềm ẩn ở nơi Lịch Sử Cứu Ðộ
- Mặt khác,
đời con người lại không ngừng di động và biến
đổi với năm tháng dần trôi, với những cảnh
huống chưa bao giờ sống qua; những vấn đề phải
đương đầu, phải đối phó của hôm qua không còn
phải là của hôm nay, không còn phải là của ngày
mai. Những đổi thay như thế của cuộc sống làm cho
người thực hành Linh Thao chiêm ngắm Lịch Sử Cứu
Ðộ qua Lời Chúa, với những cách nhìn mới, trong
những phối cảnh mới, theo một mức độ kinh nghiệm
và trưởng thành mới, để từ đó rút ra những
ứng dụng mới, những bài học chưa từng thấy cho
những bước sắp phải đi của đời mình. Tuy nhiên, dù có phải
luôn luôn trung thành đi theo sát Lịch Sử Cứu Ðộ
trong khi giúp làm Linh Thao, thì không phải vì thế mà
người hướng dẫn các khóa Linh Thao không cần phải
ra sức thay đổi lề lối, lời lẽ và cách thức
trình bày làm sao cho thích ứng với hoàn cảnh của
những người cấm phòng, chẳng hạn: bằng cách nhấn
mạnh đến một số điều xét thấy cần thiết hơn cho
họ, hoặc cố tránh lối trình xuất độc điệu gây
nhàm chán, buồn tẻ mà họ có thể cảm thấy khi
phải theo dõi nhiều lần, cùng một cách thức diễn
đạt, miêu tả không thay đổi. 2. Linh Thao Giúp Nhận Ðịnh Cho Thấy Và Thực Thi Cho Trọn Thánh Ý Chúa.
Nhằm tiêu đích chủ yếu là
"xếp đặt toàn
bộ đời sống" (LT 1) một cách triệt để, dựa theo
kế hoạch Thiên Chúa đề ra cho mọi người và cho
từng người: phương pháp cấm phòng nào, kể cả Linh
Thao, cũng đều ra sức giúp cho người cấm phòng có
đủ điều kiện để tip tục "quay về" với Chúa cho
thiết thực và triệt để hơn, để làm cho đức tin
thêm sinh động và nồng cháy hơn, để sống mạnh lại
những xác tín kitô mà cuộc sống xô bồ hằng ngày
làm cho lu mờ, tê liệt đi; hoặc là để đẩy mạnh
đời sống kitô đang ở trong thế dậm chân tại chỗ,
thiếu nghị lực tông đồ, .v.v... Nhưng tất cả những
điều đó chưa phải là tiêu đích chủ yếu Linh Thao
nhắm tới, bởi vì những điều đó chỉ là những
khía cạnh, chưa phải là toàn bộ bản chất của đời
sống kitô. Trên đây, khi đề cập đến mục đích
của Linh Thao, chúng ta đã nghe Thánh Inhã xác định
là: Linh Thao nhắm tới việc "loại bỏ những quyến
luyến lệch lạc, và sau đó, tìm kiếm ý Chúa hầu
sắp đặt cuộc đời làm sao để có thể mưu ích cho
linh hồn mình" (LT 1). Không phải chỉ loại bỏ một
vài quyến luyến lệch lạc nào đó gây ra trục trặc
cho đời sống nội tâm là đủ, không phải chỉ xếp
đặt, sửa đổi hay vá víu lại một vài khía cạnh
nào đó trong cuộc sống đạo để cho yên lương tâm
là xong, không phải chỉ có làm đẹp lòng Chúa trong
một số chi tiết rời rạc là được, nhưng là dốc
hết toàn lực để cộng tác với sức mạnh Chúa
ban, ngõ hầu canh tân toàn diện con người của mình,
và triệt để khuôn rập toàn bộ cuộc sống của mình
đúng theo kế họach Thiên Chúa an bài cho đời mình,
tức là đúng theo ơn gọi của mình. Tính cách toàn
diện và triệt để của tiêu đích mà Linh Thao nhắm
tới, đã được tác giả Linh Thao nêu rõ qua những
lời khuyên sau đây dành cho người làm Linh Thao: Nên
"dâng trọn cả ý muốn và tự do của mình cho Ðấng
Tạo Hóa, và là Chúa mình, để Ngài tùy nghi xử
dụng chính mình cũng như mọi sự mình có theo Thánh
Ý Ngài" (LT 5). Nên "suy sét về cách thức phải
tự chỉnh đốn nhằm đạt tới mức toàn thiện trong
bất cứ bậc hay lối sống nào mà Thiên Chúa, Chúa
chúng ta, sẽ cho chúng ta lựa chọn" (LT 135).
Trong đền thờ của Chúa,
Samuel thưa: "Lạy Ngài, xin hãy nói, tôi tớ Ngài
đang lắng tai nghe". Trên đường Damas, Thánh Phaolô
thưa với Chúa: " Lạy Chúa, Chúa muốn con làm gì?".
Trong Linh Thao, với tâm tình dâng hiến trọn vẹn,
người cấm phòng cũng thưa với Chúa:
"Lạy Chúa,
xin hãy nhận lấy tất cả tự do, trí khôn và ý chí
của con, tất cả những gì con có và làm chủ ...Xin
Chúa xử dụng hoàn toàn theo tôn ý".(LT 234).
Người làm Linh Thao muốn tín thác trọn vẹn con
người và cuộc sống của mình vào trong vòng tay an
bài đầy yêu thương của Chúa, để được
"tình
yêu và ân sủng" của Ngài hỗ trợ mà hành động
cho đúng theo cách thức và đường lối
"xử dụng"
của chính Ngài. Và người thực hành Linh Thao hân
hoan thâm tín rằng : "thế là đủ
!".
Chiêm ngắm toàn bộ Lịch
Sử Cứu Ðộ kéo theo cố gấng nhìn lại toàn bộ
lịch sử đời mình - như đã thấy ở trên kia - thế
nào, thì nỗ lực uốn nắn chính mình và cuộc sống
của mình một cách toàn diện và triệt để, theo mẫu
mực kế họach của Thiên Chúa, cũng kéo theo phương
thức giải quyết các vấn đề nơi chính mình và trong
cuộc sống của mình một cách toàn bộ và tận gốc
rễ như vậy. Ðó là thành quả độc đáo của Linh
Thao, và có thể coi như là hệ luận xuất phát từ
hai nét đặc thù vừa đề cập đến ở trên đây. Làm Linh Thao là dấn
bước theo con đường lịch sử Thiên Chúa đã tạo
dựng và cứu độ nhân loại, mang theo những buồn vui
của tiểu sử đời mình. Linh Thao đề nghị chia con
đường này ra làm 4 chặng hay là 4 giai đoạn. Cuốn
Linh Thao gọi các giai đoạn nầy là Tuần. Cũng có
thể gọi là 4 bước trong cách thức cấm phòng theo
phương thức Linh Thao: 1- Trong bước đầu, ngỡ
ngàng nhận ra tình thương sáng tạo của Chúa và thái
độ thờ ơ, phản bội của con người cũng như của
chính riêng mình, người làm Linh Thao sẽ cảm thấy đau
xót thấm thía, ước muốn đền đáp lòng thương ấy:
"Tôi phải làm gì cho Chúa ?" , (LT 53). Nhưng cùng
lúc người làm Linh Thao cũng cảm nhận được rằng:
tự sức riêng, mình không thể làm gì nên công để
đền đáp tình Chúa yêu cho xứng được cả, tức
là cảm nhận ra thân phận tội lỗi và bất lực của
mình. Từ cảm nhận xâu xa ấy, người làm Linh Thao
sẽ thâm tín rằng: "Không có Chúa Kitô giúp, mình
sẽ không làm được gì cả" (xem Ga 15,5). Thế nên
cần phải ôm chặt lấy chân của Ngài. Và chính vì
thế cho dù biết mình tội lỗi, bất lực thì cũng
không nản lòng thất vọng như Giuđa, nhưng trái lại,
vẫn tin tưởng cậy trông và phó thác như Phêrô.
Việc nhận thức trên đây trong ánh sáng ơn Chúa,
cộng với sức mạnh cứu độ của Ngài, sẽ cung
ứng cho tâm hồn của người làm Linh Thao những
điều kiện thanh luyện và đổi mới cần thiết, cũng
như giúp cho tâm hồn ý thức về sự cấp thiết cần
phải xếp đặt lại trật tự đời sống, và cần
phải tìm về với tự do nội tâm. Như thế mới nhận
ra được hoa trái của bước một trong Linh Thao không
phải là kết quả của một cuộc "chùi rửa" nội
tâm hời hợt cho sạch "bùn nhơ tội lỗi" không
thôi, nhưng thực sự là một cuộc biến đổi sâu xa,
một cuộc biến đổi tận gốc rễ: đem cả toàn bộ
tiềm năng của con người đặt vào trong đường
hướng của Thiên Chúa, sẵn sàng thực thi trọn vẹn
kế họach của Ngài. 2. Cảm nhận được sức
mạnh của Chúa Kitô là điều tối cần, nhìn ngắm
Ngài và sẵn sàng sống theo chương trình của Thiên
Chúa là những thái độ căn bản làm điều kiện
thiết yếu cho nỗ lực tìm và sống ý Chúa. Tuy
nhiên, cảm nhận mình cần Chúa Kitô, ngắm nhìn Ngài
và sẵn sàng hành động như Ngài thì vẫn chưa phải
là thực sự đón nhận chính Ngài. Quan sát kỹ
lưỡng thái độ, hành động của Ngài và khuôn rập
cuộc sống của mình làm một với đời Ngài: đó
mới là thực sự đón nhận chính Ngài, và đó
cũng chính là điểm khác biệt giữa bước thứ
nhất và bước thứ hai trong Linh Thao. Vì thế, có thể
nói rằng hoa trái của bước thứ hai được gói
ghém trong lời - mà suốt trong giai đoạn hai nầy -
Thánh Inhã khuyên người làm Linh Thao thành khẩn xin
Chúa ban cho, đó là: "Xin cho được hiểu biết thâm
sâu về Chúa Kitô ... để yêu mến Ngài hơn, và để
theo Ngài ... cũng như để bắt chước Ngài" (LT 104
& 109). Người làm Linh Thao sẽ nhìn ngắm, sẽ chiêm
niệm diễn tiến các biến cố trong cuộc đời dương
thế của Chúa Kitô, từ lúc mới Nhập Thể, mới
sinh ra cho đến lúc tiến đến trước ngưỡng cửa
cuộc tử nạn. Cùng một lúc với nỗ
lực nhìn lại Lịch Sử Cứu Ðộ qua cuộc đời Chúa
Giêsu, người làm Linh Thao cũng nhìn lại cuộc đời
của mình, con người của mình với những thái độ
và hành động khác nhau: không phải là chỉ nhìn một
cách thờ ơ, bàng quan, nhưng là với cặp mắt của
nhà điêu khắc, của một họa sĩ đang chăm chú nhìn
mẫu tượng và tác phẩm chưa hoàn thành của mình
để uốn nắn, để đẽo gọt cho thật kỹ, cố làm sao
cho tác phẩm của mình trở thành thật giống với
kiểu mẫu. Nghĩa là làm thế nào để trở thành một
"Kitô khác" (Alter Christus). Từ đó nhờ ánh sáng
Chúa soi dẫn và sức mạnh tình yêu của Chúa trợ
lực, người làm Linh Thao sẽ nhận ra được và nhất
quyết sống theo đường lối, kế hoạch của Ngài,
tức là thi hành trọn vẹn thánh ý Chúa Cha, dựa
theo mẫu gương tỏ rạng nhất mà Chúa Kitô đã nêu
cho thấy, đó là: " Ðến để thi hành thánh ý
Thiên Chúa Cha",(Ga 6,38). Không còn "vô tri bất mộ
nữa", người làm Linh Thao sẽ biết rõ và yêu mến
Chúa Kitô hơn, sẽ kết thân với Ngài thật chặt
chẽ hơn, và thực sự trở thành bạn chí thiết,
bạn đường của Ngài vậy. 3. Sao con không theo sát
Thầy ngay bây giờ được? Con sẵn sàng chết vì Thầy
mà!?: Phêrô đã mạnh dạn khẳng định với Thầy
mình như vậy, (Ga 13,37). Cuối giai đoạn hai trong Linh Thao,
người cấm phòng cũng hăng say khẳng khái thưa lên
với Chúa như vậy. Nhưng nếu Phêrô đã chối Thầy
mình và đã trốn chạy trong cuộc tử nạn, thì ai còn
dám tự phụ để nói như ông nữa rằng:
"Dù cho
mọi người có vấp ngã vì Thầy, thì phần tôi, tôi
sẽ không vấp ngã bao giờ"(Mt 26,33). Ðó là kinh
nghiệm đau thương của Phêrô cũng như của hết thảy
các tông đồ (xem Mt 26,35), và đó cũng là kinh
nghiệm đầy nước mắt của con người muôn thuở sa
đi ngã lại: kinh nghiệm hiện rõ nơi từng chặng
đường của Lịch Sử Cứu Ðộ. Vậy để người cấm
phòng tìm được sức mạnh mà noi gương Chúa Kitô
thi hành thánh ý Thiên Chúa Cha cho đến giọt máu
cuối cùng, mà sống mãi trong tình bạn chí thiết với
Thầy mình, khi vui cũng như lúc buồn, khi thành công
hạnh phúc cũng như lúc gặp gian nan thất bại ... Linh
Thao tiếp tục giới thiệu một giai đoạn khác trong
Lịch Sử Cứu Ðộ: đó là cuộc tử nạn của Chúa
Kitô. Trong bước thứ ba nầy, Linh Thao đề nghị với
người làm Linh Thao tập sống các kinh nghiệm đáng
gía nhất của tình yêu đích thực: kinh nghiệm của
Ðức Kitô chịu nhục nhã và khổ đau cho đến chết
để nói lên tình yêu của mình đối với con người
(xem Ga 15,13). Ðã vượt qua giai đoạn quyết tâm bước
theo Chúa Kitô, quyết tâm noi gương và nên giống
Ngài, thì đây chính là lúc cần phải tiến xa hơn,
sâu hơn, cần phải sống, phải cảm nhận và thông
dự vào kinh nghiệm khổ nạn đau thương nhất và hùng
hồn nhất của tình bạn, của tình yêu đích thực mà
Chúa Kitô dành cho mỗi một người trong nhân loại
(xem LT 203). Lửa thử vàng, gian nan thử đức: cùng
thông dự vào những khổ đau của Chúa Kitô là
bằng chứng hùng hồn và chắc chắn nhất cho thấy
lòng mến yêu chân thật đối với Ngài, cho thấy
tình bạn tín trung dành cho Ngài. Kết hiệp với Chúa
Kitô khổ đau có sức tôi luyện cho ý chí nên kiên
cường, bền đỗ trong quyết tâm thực thi thánh ý
Chúa. Ðó là tiêu đích thứ ba trong Linh Thao muốn
nhắm đến. 4. Mầu nhiệm Phục Sinh là
chìa khóa của mầu nhiệm cứu rỗi, là hoa trái cao
đẹp nhất trong vườn Lịch Sử Cứu Ðộ. Và nói
đến mầu nhiệm Phục Sinh tức là nói đến cuộc tử
nạn và sống lại của Chúa Kitô. Ðó là hai khía
cạnh của cùng một thực tại. Giai đọan ba của Linh
Thao đã nhìn ngắm Chúa Kitô khổ đau, thì giai đọan
cuối, tức là bước thứ tư của Linh Thao, cũng phải
dẫn đưa người cấm phòng đến chỗ thông dự vào
niềm vui phục sinh của Chúa (xem LT 221). Niềm vui Phục
Sinh là tiêu đích của đời sống kitô. Hướng về
tiêu đích đó là giúp cho xác tín của đức tin
kitô được chắc chắn thêm, là giúp cho quyết tâm
thực thi thánh ý Chúa được mạnh mẽ thêm. Chẳng
thế mà Kinh Thánh nói: "Niềm vui của Chúa là thành
lũy chở che anh em" (Nh 8,10). Thánh Phaolô khẳng định
rằng: "Nếu Chúa Kitô không sống lại ...thì chúng ta
là những kẻ khốn khổ nhất trần gian. Nhưng không,
Chúa Kitô đã sống lại" (1Cr 15,17a-19a). Cho nên
chúng ta là những người hạnh phúc nhất trần gian!
Niềm hạnh phúc này là nguồn sức mạnh cho đời
kitô. Ðiều mà bước thứ tư trong Linh Thao muốn nhắm
tới, là đề nghị với người cấm phòng hãy cố
tìm đến nguồn sức mạnh đó ở nơi Chúa Kitô sống
lại, để được củng cố trong quyết tâm sống thánh
ý Chúa qua mọi trạng huống. Về điểm nầy thì bước
thứ ba và bước thứ tư trong Linh Thao có phần giống
nhau, vì cả hai cùng nhắm đến một thành quả.
Có một điểm khác cũng làm cho hai bước Linh
Thao nầy giống nhau nữa, đó là cả hai đều cố đưa
người cấm phòng đến chỗ kết hợp mật thiết với
Chúa Kitô: một đàng là bằng cách thông phần với
những khổ nhục đớn đau của Chúa trong cuộc tử
nạn; và đàng kia là bằng cách thông dự vào niềm
vui phục sinh chiến thắng của Chúa. Nếu cần phải
miêu tả theo kiểu nói tu đức cổ điển, thì có thể
đồng hóa bước đầu của Linh Thao với
"con đường
thanh luyện" (voie purgative -purgative way), và bước thứ
hai với "con đường quang khải" (voie illuminative -
illuminative way), còn hai bước thứ ba và thứ tư thì
có thể so sánh với "con đường kết hợp" (voie
unitive - unitive way). Ðã nói đến phương
pháp, thì tất cũng cần phải nói tới các điều
kiện thiết yếu để thực hành phương pháp cho đúng
với kỹ thuật của nó. Ðại để có bốn điều kiện
cần phải tôn trọng để Linh Thao có thể tiến hành
đúng với đường lối riêng của nó, đó là : thinh
lặng, cầu nguyện, nỗ lực và bàn hỏi. 1.Thinh Lặng: Tức là giữ yên tĩnh,
tránh ồn ào náo động, không to tiếng ...;tuy nhiên,
đó mới chỉ là thinh lặng bề ngoài, làm điều kiện
cần thiết cho một trạng thái thinh lặng khác, chủ
yếu hơn, đó là thinh lặng bên trong, tức là để cho
tâm hồn lắng đọng xuống và quy hướng về Chúa,
không xao lãng phân tán, không để những ưu tư lo
nghĩ hay những gì khác xâm chiếm ...Một người có
thể ở trong tĩnh mạc, thanh vắng nhưng lại không có
thinh lặng nội tâm, nếu tâm tư người đó vẫn
tưởng nghĩ đến trăm ngàn thứ chuyện ngổn ngang
giữa chợ đời. Nếu chỉ thinh lặng để
lặng thinh, tức là nếu chỉ giữ một thinh lặng rỗng
tuếch, vô ý nghĩa thì ai mà có thể giữ được?
Lúc làm Linh Thao, cần phải giữ thinh lặng, bởi vì
có thinh lặng thì mới cầm trí được để nói
chuyện với Chúa và lắng nghe Ngài nói qua cầu
nguyện. Không trao đổi với Chúa, không nghe được
Ngài nói gì, không để tâm đọc các dấu chỉ và
ánh sáng của Ngài, thì làm sao mà biết được Ngài
muốn gì, làm sao mà nhận ra được ý của Ngài, và
làm sao Linh Thao đạt cho được mục tiêu của mình là
giúp nhận định ý Chúa? Không riêng gì Linh Thao yêu
cầu phải giữ thinh lặng: mọi hoạt động nghiêm chỉnh
và có chiều sâu của trí tuệ cũng đều yêu cầu
tương tự như thế. Có phòng tra cứu của một thư
viện nào lại chịu để cho người ta tự do làm ồn
đâu! 2. Cầu Nguyện: Là chuyện trò thân tình
với Chúa. Cầu nguyện dẫn lối vào trong mối thâm
tình đó, hướng tới tiêu đích kết hợp hai nên
một trong mối đồng tâm nhất trí đượm đầy yêu
thương. Cầu nguyện để gặp Chúa: là như thế! Ðã
kết thân hoặc nên một với Chúa, tất nhiên con
người sẽ biết Chúa muốn gì, ý Chúa là như thế
nào. Ðã trở nên thắm thiết trong tình yêu thương,
tất nhiên con người sẽ có đủ sức mạnh của yêu
thương để thi hành những gì Người Yêu của mình
muốn! Tình yêu không mạnh như sự chết đó sao? (xem
Dc 8,6). Và đúng như Thánh Augustinô nhận định: đã
trót yêu thì đâu còn biết nhọc mệt! Cầu nguyện đóng một vai
trò trụ cột trong phương pháp Linh Thao, và bao gồm
nhiều nhân tố trọng yếu cần nêu rõ. Thế nên, trong
những trang tiếp theo sau bài viết về Linh Thao này, sẽ
có một bài viết thứ hai bàn về cầu nguyện, xin
tiếp tục theo dõi ... Ơ
ۼo:p>
đây, chỉ xin lưu ý
thêm một điểm như sau: trong cuộc sống thường nhật,
lúc cầu nguyện, có thể tự do lựa chọn bất cứ
đề tài nào thấy thích, còn trong lúc làm Linh Thao,
người cấm phòng sẽ cố gắng tuần tự dựa theo
các đề tài rút ra từ tiến trình Lịch Sử Cứu
Ðộ mà cầu nguyện. 3- Nỗ Lực: Là đem hết sức mình mà hợp tác với ơn Chúa cũng như với sự trợ giúp của người khác để hành động, để - trong trường hợp cụ thể đang bàn đây - sống đời nội tâm, để làm Linh Thao với tất cả chú tâm và quyết tâm, với hết lòng quảng đại của mình. Trong cuộc sống, và dĩ nhiên là trong tất cả mọi sinh hoạt tu đức, người kitô xác tín rằng con người không hành động và cũng không thể hành động lẻ loi một mình; con người hành động với sức của Chúa, cũng như với sự trợ lực trực tiếp hay gián tiếp, nhiều hay ít của người khác. "Không có Thầy, các con không thể làm gì được" (Ga 15,5), Ðức Kitô đã nói rõ như thế. Tuy nhiên không phải vì thế mà con người có thể lười biếng khóan trắng cho Thiên Chúa phần nỗ lực cần phải đóng góp của mình; Người kitô không được phép khoanh tay ngồi chờ những "quả sung ơn Chúa" rụng thẳng vào miệng, như anh chàng làm biếng khó có hai mà Giáo Khoa Thư nước ta ngày trước đã một dạo nói tới. Nếu thử dùng đồ biểu phần trăm mà tính "cổ phần" của Thiên Chúa đóng góp vào trong hành động của con người, thì có thể nói rằng Ngài có khoảng 85-90%. Thế thì trong lúc làm Linh Thao, người cấm phòng phải dốc lực lối 7-8% của những gì cần cho việc thành tựu công tác thiêng liêng, và người giúp hướng dẫn tiến trình Linh Thao, tức là "người giảng cấm phòng" có bổn phận làm phần còn lại, vào lối 2-3%. 7-8% ít thật! Tuy nhiên, nếu không chịu ứng ra phần ấy, thì không thể hưởng được "cổ phần" 85-90% mà Thiên Chúa luôn luôn sẵn sàng đóng cho! Nếu không ai có thể ăn ngủ thay cho người khác, thì cũng vậy, không ai có thể sống đạo đức, thực hành công việc nội tâm thay cho người khác được. Và do đó, không ai có thể lên thiên đàng hay xuống hỏa ngục thay cho người khác được! Thế mà có người vẫn đổ lỗi cho người khác để mình khỏi giữ đạo: tại "Ông cha giảng buồn ngủ !", tại "Giáo Hội thủ cựu, lỗi thời !" ... Nỗ lực cá nhân là yếu tố luôn luôn phải có, và không thể thay thế bằng bất cứ gì khác được.
|
|